Վիշապաքարեր
Արագածի լանջերին և այլ վայրերում հայտնաբերվել են վիշապի պաշտամունքին նվիրված հին բազմաթիվ քարակոթողներ, որոնք անվանում են «Վիշապաքարեր»։ Վանքի լճի մոտ պահպանվել են երկու վիշապաքար, որոնցից մեծը 3,5 մ է: Տեղադրվել են բնական և արհեստական ջրավազանների ու աղբյուրների մոտ, խորհրդանշել տարերքի ուժը, բնության զարթոնքը և պտղաբերություն:
Խոր-Վիրապ վանք-ամրոց
Արարատի մարզի Խոր Վիրապի վանք-ամրոցը գտնվում է Փոքր Վեդի գյուղի մոտակայքում։ Եղել է կապված Գրիգոր Ա Լուսավորչի անվան հետ: Տրդատ 3-րդ Մեծը քրիստոնյաների տանջանքի ժամանակ Գրիգոր Լուսավորչին նետել է Արտաշատի բանտի խոր փոսը, որտեղ նա անցկացրել է 14 տարի։ Նրան գաղտնի կերակրել է մի կին, որի շնորհիվ էլ նա ողջ է մնացել: Տրդատ 3-րդն այդ ժամանակ օգնության կարիք ուներ, որովհետև քրիստոնյաներին տանջելու համար, Աստված նրան պատժում է և նրա դեմքը վերածվում է խոզի մռութի։ Նրան կարողանում է բուժել միայն Լուսավորիչը: Այդ դեպքից հետո, Տրդատը նրան բաց է թողնում, կնքվում է որպես քրիստոնյա, և երկրով մեկ թույլատրում է քրիստոնեության տարածումը, և այն անվանակոչվում է որպես պետական կրոն:
Եվա Սմբատյան 