Բազմանդամներ։ Բազմանդամի հասկացությունը։

Առաջադրանք ՝

1․ 10a^5, 5.7a^2b, −13.1ab, b^5 միանդամներից կազմի՛ր բազմանդամ:

Ընտրի՛ր ճիշտ պատասխանը:

  • Այլ պատասխան
  • 2.6a^7⋅b^5⋅b⋅a
  • 2.6a^8⋅b^7
  • 10a^5+5.7a^2b−13.1ab+b^5
  • 2.6a^8+b^7

2. 5.1b+g+g−35.4b բազմանդամի նման անդամների միացման արդյունքում ստանում ենք՝  (ընտրի՛ր ճիշտ պատասխանը)

  • −30.3b^2+g^2
  • Այլ պատասխան (գրի՛ր քո պատասխանը)
  • −30.3b+g^2
  • −30.3b^2+2g^2
  • −30.3b+2g

3. Գտիր ճիշտ պատասխանը:

Այս՝ 5ab^3−2a^2b−5ab^3⋅2+5a^2b^3 բազմանդամի կատարյալ տեսքն է՝

  • −2a^2b−5ab^2+2a
  • −2a^2b−5ab^2
  • 5a^2b^3−2a^2b−5ab^3
  • 5a^2b^3−2a^2b

4. Որոշիր ճիշտ պատասխանի տարբերակը:

Հետևյալ2x+8x^2−3+2x⋅2x բազմանդամի կատարյալ տեսքն է՝

  • 8x^2+6x−3
  • 12x^2+2x−3
  • 8x^2−4x−3
  • 12x^2+2x

5. Ընտրիր ճիշտ պատասխանի տարբերակը:

Տրված a^2b+a^2⋅b⋅a+2a^2b բազմանդամի կատարյալ տեսքն է՝

  • 3a^3b+a^3b
  • 4a^2b
  • 2a^3b+3a^2b
  • a^3b+3a^2b

6. Գտի՛ր x^2+2xc+c^2 բազմանդամի թվային արժեքը, երբ x=7 և c=−12:

x^2+2xc+c^2 = 7^2+2 • 7 • (-12) + (-12^2) = 49 + (-168) + 144 = 25

7. Գտի՛ր −1.46x+83xy^2+42xy^2 բազմանդամի թվային արժեքը, եթե x=2 և y=0.2–

(-1.46 • 2) + (83 • 2 • 0.2^2) + (42 • 2 • 0.2^2) = -2.92 + 166 • 0.04 + 84 • 0.04 = -2.92 + 6.64 + 3.36 = 7.08

8. Նախապես պարզեցնելով՝ գտիր c^2*2f^c−2f*2f^2c բազմանդամի թվային արժեքը, եթե f=1/2, c=−5

c^2 • 2f^c − 2f • 2f^2c = c^2 • 2f^c − 4f^3c = (-5^2) • 2 • (1/2^-5) – 4 • 1/2^3 • (-5) = 25 • 2 • (-1/32) – 4 • 1/8 • (-5) = -50/32 + 20/8 = 5/2 – 25/16= 40/16 – 25/16 = 15/16

Պատասխանը գրել տասնորդական կոտորակի տեսքով։

Պատ․՝ 15/16

Կրկնություն։ Կոտորակներ, դրական և բացասական թվեր։ 20.10.22

ա) (3 1/3 : 100) • 10 + (1/10 + 3/40) : 7/20
1/10 + 3/40 = 4/40 + 3/40 = 7/40
7/40 : 7/20 = 1/2
10/3 : 100 = 1/300 = 1/30
1/30 • 10 = 10/300 = 1/3
1/3 + 1/2 = 2/6 + 3/6 = 5/6

բ) 3/4 • (5/9 + 1/18) – (3/5 – 8/15) • 5
5/9 + 1/18 = 10/18 + 1/18 = 11/18
3/4 • 11/18 = 33/72 = 11/24
3/5 – 8/15 = 9/15 – 8/15 = 1/15
1/15 • 5 = 5/15 = 1/3
11/24 – 1/3 = 11/24 – 8/24 = 3/24 = 1/8

գ) (26 2/3 : 6 2/5) • (19 1/5 : 9 5/9) + (15 1/2 – 6 1/2) : 3
80/3 : 32/5 = 400/96 = 25/6
19 1/5 : 9 5/9 = 96/5 : 86/9 = 48/5 : 43/9 = 864/430
15 1/2 – 6 1/2 = 31/2 – 13/2 = 18/2 = 9
9 : 3 = 3
25/6 • 864/430 = 21600/2580 = 360/43
360/43 + 3 = 1080/129 + 387/129 = 1467/129 = 489/43

ա) (-4 3/10) + (-6 4/5) = (-43/10) + (-34/5) = -43/10 + (-68/10) = -111/10
ե) (+9 1/5) + (-16 1/2) = 46/5 + (-33/2) = 92/10 + (-165/10) = -165/10 – 92/10 = -73/10
թ) (+3 3/7) + (-5 4/7) = 24/7 + (-39/7) = -15/7

ա) (-7/8) : (+5/16) = -112/40 = 56/20
գ) (-4 3/4) : (+1 9/10) = -19/4 : 19/10 = 5/2
ե) (17 3/8) : (-16 7/16) = 139/8 : 263/16 = 2224/2104 = 556/526

1/2 = 0,5
4/5 = 0,8
-9/25 = -0,36
-17/4 = -4,25
29/20 = 1,45
201/200 = 1,005
-303/250 = -1,212

Կրկնություն։ Բացասական թվերով բազմապատկում, բաժանում։

Տեսություն

Տարբեր նշաններով ամբողջ թվերի բազմապատկումը

Տարբեր նշաններով երկու ամբողջ թվեր բազմապատկելու համար պետք է՝

  • բազմապատկել այդ թվերի մոդուլները,
  • արդյունքի դիմաց դնել «−» նշանը:

Օրինակ 1

ա) −25⋅2=−(25⋅2)=−50

բ) 25⋅(−2)=−(25⋅2)=−50

Օրինակ 2

ա) −5⋅14=−(5⋅14)=−70

բ) 5⋅(−14)=−(5⋅14)=−70

Ուշադրություն

(−)⋅(+)=(−)

(+)⋅(−)=(−)

Միևնույն նշաններով ամբողջ թվերի բազմապատկումը

Միևնույն նշաններով երկու ամբողջ թվեր բազմապատկելու համար պետք է՝

  • բազմապատկել այդ թվերի մոդուլները
  • արդյունքի դիմաց դնել «+» նշանը

Օրինակ 3

−12⋅(−3)=|−12|⋅|−3|=36

Սովորաբար գրում են այսպես՝ −12⋅(−3)=12⋅3=36

Ուշադրություն

(+)⋅(+)=(+)

(−)⋅(−)=(+)

Առաջադրանքներ՝

155․

ա) (-5) • 8,2 + (-5) • 1,8 = ((-5) • 8,2) + ((-5) • 1,8) = (-41) + (-9) = -50
բ) -7 • 3,4 + 11,6 • (-7) = (-7 • 3,4) + (11,6 • (-7)) = (-23,8) + (-82,2) = -106

156.

ա) (-4) • (-2,8) + (-4) • (-10,2) = (-4 • (-2,8)) + (-4 • (-10,2)) = (11,2) + (40,8) = 52
բ) -1,2 • (-3,6) + (-6,4) • (-1,2) = (-1,2 • (-3,6)) + (-6,4 • (-1,2)) = 4,32 + 7,68 = 12

157.

ա) 8 • (-0,8) + 1,2 • (-8) = (8 • (-0,8)) + (1,2 • (-8)) = -6,4 + (-9,6) = -16
բ) (-15) • 3,9 + 15 • (-2,1) = (-15 • 3,9) + (15 • (-2,1)) = -58.5 + (-31,5) = -90

158.

ա) -1,7 • 0,4 + (-1,6) • (-4,2) = -0,68 + 6,72 = 6,04
բ) 0,8 : (-3,2) + 8,1 : (-0,9) = -0,25 + (-9) = -9,25
գ) (-3,2) • 0,2 + (-4,2) : (-0,14) = -0,64 + 30 = 29,36
դ) (-7,8) : (-13) + (-3,4) • 0,05 = 0,6 + (-0,17) = 0,77

Судьба благосклонна к тем, кто умеет дарить счастье

Аня и Таня лучшие подруги. Обе очень хотят поступить в универ. Аня день и ночь учиться, чтобы хорошо усвоить тему. Таня всегда всем помогает и желает всем добра, она очень хорошая девочка. Вот Аня, тоже учиться, но не так хорошо как Таня. У нее есть много не выученных тем, которые она должна сдать на экзамене, чтобы поступить в университет. Поскольку Таня очень много учиться и мало спит, по этому она иногда опаздывает с уроков. Она спрашивает Аню что объяснила им учительница пока ее не было, а Аня обманывала и говорила “Да ничего важного, то что мы проходили” или врала про другой урок. Когда пришло время экзамена у Тани было только одна не выученная тема и ей попались те темы которые она очень хорошо знала. Аня тоже не выучила некотрые темы, но и остальные она не знала так хорошо как Таня, хотя если что-то было ей не понятно, Таня всегда сидела с Аней до поздна и объясняла темы которая ей были не понятны. Поскольку Аня все выучила понемножку и те задания которые ей попались были сложные для нее, ей не удалось сдать экзамен. Вот так вот поступила с ней судьба.

Суть моего рассказа в том, что те люди которые желают всем добра и умеют помогать, дарить счастье окружающим, судьба к ним благосклонна.

Տնային առաջադրանք 18․10․22

ա) 2 : (-6 7/13 + 3 17/39) = 2 : (-85/13 + 134/39) = 2 : (121/39) = -78/121

բ) 3 • (5 4/9 – 6 5/18) = 3 • (98/18 – 113/18) = 3 • (-15/18) = -45/18 = -2,5

գ) 6 • (-1,25) + (-4) : (-1 1/3) = 6 • (-1,25) + (-4) : (-4/3) = (-7,5) + 3 = -4,5

դ) (3,5 • 24 – 5 2/3 : 1/18) • 5 = (84 – (- 102)) • 5 = -18 • 5 = -90

ե) (-12 2/3) : 3 1/6 + 13,5 : 4,5 = (-38/3) : 19/6 + 13,5 : 4,5 = (-4) + 3 = -1

զ) (4,3 – 5 4/15) • 4 4/29 – 2,5 • 2 = (-29/30) • 120/29 – 2,5 • 2 = (-4) • (-2,5) • 2 = (-4) – 5 = -9

ա) 4 1/3 + 5,4 – 0,26/0,023 – 0,1 : (-5 + 7 2/3 – 2 2/3) իմաստ չունի

բ) 3 1/7 + 1 1/4 • (75 : 25/3 – 14) • 4/7 = -3/7
75 : 25/3 = 9
9 – 14 = -5
5/4 • (-5) = -25/4
-25/4 • 4/7 = -25/7
22/7 + (-25/7) = -3/7

գ)(3,4 + 6 5/9 / 5 7/8 – 2 1/4 – 0,5 : (12 8/11 – 8 50/99)) • (2 3/8 – 1 5/8) = 4032/7125

140/11 – 842/99 = 1260/99 – 842/99 = 418/99 = 38/9
34/10 + 59/9 = 306/90 + 590/90 = 896/90 = 448/45
47/8 – 9/4 – 5/10 = 235/40 – 90/40 – 20/40 = 125/40 = 25/8
448/45 : 25/8 = 3584/1125
3584/1125 : 38/9 = 32256/42750 = 16128/21375
19/8 – 13/8 = 6/8 = 3/4
16128/21375 • 3/4 = 4032/7125

Արտահայտությունը իմաստ չունի։

Առաջադրանքներ գրքից

338. Տեքստը փոխադրի՛ր  չորս-հինգ նախադասությամբ:

Կրիան ու նապաստակը վիճեցին, թե ո՛վ է ավելի արագ վազում: Քանի որ խոսքով իրար ոչինչ չկարողացան ապացուցել, որոշեցին մրցել: Հանդիպման տեղը նշեցին ու բաժանվեցին: Նապաստակը չէր կասկածում, որ ինքն իսկապես արագավազ է: Նա հույսը դրեց իր բնատուր արագավազության վրա ու ճամփեզրին պառկեց , մուշ-մուշ քնեց, որ մի քիչ հանգստանա: Իսկ կրիան հասկանում էր, որ ինքը դանդաղաշարժ է, դրա համար էլ առանց հանգստանալու վազում էր ու վազում: Այդպես նա քնած նապաստակից առաջ անցավ  ու նվաճեց հաղթողի պարգևը:
Այդպես է, երբ բնական ընդունակությունները չեն օգտագործվում, աշխատասիրությունը հաղթում է:

Կրիան և նապաստակը վիճում էին, թե ով է ավելի արագ վազում։ Չկարողանալով ապացուցել, նրանք որոշեցին մրցել, հանդիպման տեղը նշեցին և բաժանվեցին։ Նապաստակը չէր կասկածում իր ուժերի վրա և պարտության մասին չմտածելով գնաց քնելու, որպեսզի հանգստանա։ Բայց կրիան հասկանում էր որ ինքը դանդաղաշարժ է և այդ պատճառով առանց հանգստի վազում և վազում էր ու այդպես նապաստակից առաջ անցավ և հաղթեց։ Բնական ընդունակությունները չեն օգտագործվում և աշխատասիրությունը միշտ հաղթում է։

339. Հետևություններից ո՞րն է (որո՞նք են) համապատասխանում տեքստին: Ընտրությունդ հիմնավորի՛ր: Կարող ես նաև այլ հետևություն անել:

Արագիլին հարցրին.
– իմաստո՛ւն հավք, ինչո՞ւ ես անվերջ մի ոտքի վրա կանգնում:
Պատասխանեց.
Որպեսզի գոնե մի քիչ թեթևացնեմ աշխարհի բեռը:
Հետևություն
ա) Մարդիկ մեծամիտ են ու շատ կարևորում են իրենց: Նրանց թվում է, թե իրենք են տանում աշխարհի հոգսը, և իրենցից է կախված, թե աշխարհն ինչպե՛ս է ապրում:
բ) Կա մարդ, որ այնքան բարի է, աշխարհի ու մարդկանց նեղություն չտալու համար պատրաստ է «մեկ ոտքի վրա» ապրելու: Իր կյանքը կդժվարացնի, միայն թե ուրիշների համար հեշտ լինի:
գ) Ծույլ մարդիկ, իրենց բան ու գործը թողած, ամբողջ օրը կարծես աշխարհի հոգսն են հոգում:
դ)Կան պարծենկոտ մարդիկ, որոնք իրենց ամենասովորական արարքները շատ են կարևորում ու դրանք վեհ գաղափարներով բացատրում:
ե) Բոլոր մարդիկ  պիտի մեկ ոտք ունենան, որ երկրի բեռը թեթև լինի:
զ) Մարդիկ պետք է հարգեն դիմացինների սովորությունները և դրանց  վերաբերող ավելորդ հարցեր չտան, թե չէ երբեմն շատ անհեթեթ պատասխաններ կլսեն: Ամեն ինչ չէ, որ բացատրելի է:
է) Մարդիկ այնքան եսասեր ու շահամոլ  են, որ երբեք, մի թռչունի չափ անգամ չեն մտածի  իրենց երկրի մասին:

Իմ ընտրած երեք տարբերակներն էլ համապատասխանում են արագիլի պատասխանի հետ, քանի որ կան մարդիկ ովքեր պարծենկոտ և ծույլ են և իրենց ամենօրյա արարքները շատ են կարևորում և ճոխացնում։ Նաև կան մարդիկ ովքեր մտածում են ուրիշների մասին և դժվարացնում իրենց կյանքը, որպեսզի որիշներն էլ լավ ապրեն։

340. Տեքստն ավարտի՛ր նրան հաջորդող հետևություններից նրանցով, որոնք տեքստից են բխում:

Ագռավին աղավնու շորորուն քայլքը շատ դուր եկավ: «Աստված վկա,- ասաց ինքն իրեն,- ես էլ պիտի այդպես շորորամ»: Փորձեց-փորձեց, տեսավ՝ չի ստացվում, ինքն աղավնու պես քայլել չի կարողանում: «Է՛հ,- ասաց,- ի՛նչ հիմարություն, ավելի լավ է՝ նորից պապերիս նման քայլեմ»: Փորձեց, տեսավ, որ պապերի քայլքն էլ է մոռացել: Այդ օրվանից ագռավը ո՛չ շորորալ է կարողանում, ո՛չ էլ ուղղակի քայլել, ցատկոտում է:
Հետևություն
ա) Մարդ թող չփորձի ուրիշների նման ապրել ու իր բնույթից չբխող բաներ անել, թե չէ անհարմար վիճակի մեջ կընկնի:
բ) Մարդը, որ ինչ-որ բան շատ ու սրտանց ցանկանա, անպայման ուզածին կհասնի:
գ)Ավելի լավը դառնալու համար մարդ պիտի անընդհատ շուրջը նայի, ուսումնասիրի ու սովորի:
դ) Եթե մեկն անընդհատ փորձի ուրիշներին ընդօրինակել, սեփական ոչինչ չի ունենա:
ե) Բնությունն իր շնորհները հավասար չի բաժանում մարդկանց, իսկ մարդիկ դժվար են հաշտվում այդ անարդարության հետ և անընդհատ փորձում են ինչ-որ բան ուղղել:
զ) Մարդուն միշտ ուրիշի ունեցածն է ավելի լավը թվում: Փոխանակ իրեն ու իր մեջ նայի. մարդը աչքն անընդհատ ուրիշի ունեցածին է գցում:

Գործնական քերականություն

1. Տրված բառերի մեջ յ կիսաձայնն ավելացնելով՝ ստացիր նոր բառեր: Փորձիր ինքդ գտնել նման բառեր:

Հատ, ալ, բաց, հուն, հուր, սար, վար, պատ, ագի, բուն, հաց:

Հատ – հայտ
ալ – այլ
բաց – բայց
հուն – հույն
հուր – հյուր
սար – սայր
վար – վայր
պատ – պայտ
ագի – այգի
բուն – բույն
հաց – հայց

2. Բառաշարքում առանձնացրու հոմանիշ բառերի հինգ եռյակ:

Ազնիվ, արդար, ուղղամիտ
գեղեցիկ, չքնաղ, գեղանի
անվախ, աներկյուղ, կտրիճ
ագահ, աչքածակ, անկուշտ
դաժան, վայրագ, անգութ

3. Նախադասություններում ընդգծված բառերը փոխարինիր հոմանիշներով:

Դաշտային գույնզգույն(գունավոր) ծաղիկները հրապուրում են(հմայում են) իրենց պարզ գեղեցկությամբ:
Հազարավոր(բազում) թիթեռներ ծաղիկների նման սփռված էին(տարածված) օդի մեջ:
Տղան տխուր(թախծոտ) հայացքն ուղղեց լեռնային գետակի զուլալ(պարզ) ջրերին:
Արևի շողերը(ճառագայթները) նստել են բարձր լեռների կատարներին(գագաթներին):

4. Նախադասություններում ընդգծված բառերը փոխարինիր հականիշներով:

Անսահման ժլատ(շռայլ) ծերունին երազում դժոխք(դրախտ) էր ընկել:
Երեխաները խոշոր(փոքր), բայց խակ(հասած) սալոր էին քաղել:
Այդ աղջիկը կարող է քեզ քաջ(վախկոտ) ու հզոր(թույլ) դարձնել:
Վարպետի ցուրտ(շոգ) ու նեղլիկ(ընդարցակ) սենյակը գտնվում էր վերին հարկում:

5. Առանձնացրու և դեմ դիմաց գրիր հականիշ դարձվածքների զույգերը:

Աչքը կուշտ – աչքը ծակ
քթի տակ – յոթ սարից այն կողմ
խելքից հեռու – խելքին մոտ
Աստծու գառ – Աստծո պատիժ
աչքի փուշ – աչքի լույս

6. Առաջին և երկրորդ շարքերից համապատասխան արմատները միացնելով ստացիր անձնանուններ:

ա. ոսկի, խաչ, ալ, վարդ, շող, ժիր
բ. տուր, վարդ, հատ, կաթ, այր, անուշ:

ոսկեհատ, խաչատուր, ալվարդ, վարդանուշ, շողկաթ, ժիրայր

Homework

B. match the beginnings and endiings to make a summaty of the story.

a Find expressions 1-6 in the photstory. Who says them?

1)It’s not my problem.
2)Come on!
3)…, though
4)That’s right
5)See?
6)So what?

Read the dialouge. Use the expressions in Exercise 9a to complete it.

Linda: Well, we’re late. Come on, Paul! Let’s go.
Paul: Late? No, we aren’t late. Look at my watch. See? It’s only six thity.
Linda: Oh yes. OK, so we don’t need to leave now. I don’t want to be late, though. Everyone says it’s a really good film! And Ashton Kutcher’s in it.
Paul: So what? Ashton Kutcher isn’t very good.
Linda:Not very good? You just don’t understand acting. Well, it’s not my problem-you dont have to come.

Թեստի ամփոփում, հարցերի քննարկում 11.10.22

Առաջադրանք

Geogebra կամ Paint ծրագրերի միջոցով գծել և տեղադրել բլոգում՝

  • ուղիղ, սուր, բութ և փռված անկյուններ: 

ուղիղ անկյուն՝

սուր անկյուն՝

բութ անկյուն՝

  • կից և հակադիր անկյուններ
  • ուղղահայաց և զուգահեռ ուղիղներ
  • գրել դրանց հատկությունները (օրինակ.՝  ուղիղ անկյուն= 90 աստիճան, հակադիր անկյունները իրար ….  և այլն )

Հակադիր անկյունները իրար հավասար են, փռված անկյունը հավասար է 180°։ Կից անկյունների հանրագումարը հավասար է 180°։

Design a site like this with WordPress.com
Get started