Ուղղահայաց ուղիղներ, կից և հակադիր անկյուններ 30․09․22

ա)

բ)

գ)

Ուղիղ։

Ճշմարիտ է։

Այո։

ա)  ∢hk + 40° =  ∢kl
 hk + kl = 180°
hk + hk + 40° = 180°
2hk = 180 – 40 = 140°
 ∢hk = 140 : 2 = 70°
 ∢kl = 70 + 40 = 110°

բ)   ∢kl = hk – 120°
hk + kl = 180°
hk + hk – 120 = 180
2hk = 180 + 120 = 300
hk = 300 : 2 = 150
kl = 150 – 120 = 30

գ) kl = hk – 47°
hk + hk – 47 = 180°
2hk = 180 + 47 = 227°
227 : 2 = 113,5
hk = 113,5
kl = 113,5 – 47 = 66.5

դ) hk = 3kl
3kl + kl = 180°
4kl = 180°
kl = 180 : 4 = 45°
hk = 3 • 45 = 135°

ե) hk : kl = 5 : 4
hk = 5/4 • kl = 5kl/4
hk + kl = 180°
5kl/4 + kl = 180°
5kl/4 + 4kl/4 = 180°
9kl = 180 • 4 = 720°
kl = 720 : 9 = 80°
hk : 80° = 5 : 4
hk = 5/4 • 80 = 400/4 = 100°

BOC = 2 • 20 = 40
AOC = 90 – 40 = 50

Առաջադրանք՝

• վարժ. 66, 67, 68, 69, 70, 71

Մաքուր նյութեր և խառնուրդներ։ Նյութերի մաքրումը։

Սովորել ` Մաքուր նյութեր և խառնուրդներ։ Նյութերի մաքրումը։

Էջ`27֊30

Պատասխանել հարցերին

1. Ո՞ր նյութերի խառնուրդներն են համասեռ.

ա)կավճի ու ջրի. բ)սպիրտի և ջրի

գ)յուղի և ջրի. դ) յուղի և բենզինի

2.Ո՞ր խառնուրդները կարելի է բաժանել թորումով.

ա)սպիրտ և ջուր բ)կավիճ և ջուր

գ) կերակրի աղ և ջուր դ) բենզին

4. Հայրիկը պատահաբար բենզինը լցրել է ջրի վրա։ Օգնե’ք հայրիկին բաժանել այդ խառնուրդը։

Տնային աշխատանք 27․09․22

Առաջադրանք ՝ 30, 36, 40, 46

28×20սմ = 280×200մմ
երկարություն – 28սմ = 280մմ
լայնություն – 20սմ = 200մմ

7,8 + 2,5 = 10,3
Պատ․՝ 10,3սմ։

AC = AB : 2 = 32
DA = 32 – 15 = 17
BD = 32 + 15 = 47
Պատ․՝ BD = 37 սմ, DA = 17սմ։

OB-ի միջնակետը = 9 : 2 = 4,5
OA-ի միջնակետը = 12 : 2 = 6
AB-ի միջնակետը = 6 + 4,5 = 9,5սմ
Պատ․՝ 9,5 սմ

Կոմիտասյան օրեր

Նախագծի իրականացման ժամանակահատվածը սեպտեմբերի 24-ից հոկտեմբերի 5-ը

Մասնակիցներ՝ 7-րդ դասարանների սովորողներ

Նախագծի նպատակը.

• Կոմիտաս-բանաստեղծի նկատմամբ հետաքրքրության խթանում
• Կոմիտասի անձի նկատմամբ հետաքրքրության խթանում
• Կոմիտասի կատարած գործի բովանդակության ընկալում

Նախագծի խնդիրները.

• Կոմիտասի թողած գրական ժառանգությունը
• ստեղծագործությունների ընթերցում, վերլուծում, քննարկում. ստեղծագործությունների ընտրություն ու ընթերցում՝ ինչպես ըստ տարիքային խմբերի, այնպես էլ ընդհանուր ընթերցման համար

Կոմիտասը կրթահամալիրի առավոտյան ընդհանուր պարապմունքներիին, տոներին.

Միասնական ընթերցումներ
Միասնական երգեր

Նախագծի իրականացման քայլերը.

• նախագծի քննարկում սովորողների հետ, քայլերի մշակում և առաջարկությունների գրառում
• համագործակցություն երաժշտության դասավանդողների հետ
• նախապատրաստական աշխատանքներ ճամփորդություններից առաջ
• պատրաստի նյութերի տարածում համացանցում, նախագծի հանրայնացում

Նախագծի արդյունքների ներկայացում.

• Սովորողների ամփոփումները (հաշվետու պատումներ, տեսանյութեր, ռադիոնյութեր, հետազոտական աշխատանքներ, լրագրողական ուսումնասիրություններ) իրենց բլոգներում:

Գնահատումը.

• Մասնակիցը գնահատվում է ըստ իր  կատարած ուսումնասիրությունների, նախագծի արդյունքների ներկայացման, նախագծի շարունակականությունը ներկայացնող պատումների

Նախագծի աշխատանքային ուղղությունները

Կոմիտասյան երգերի կատարումներ առավոտյան ընդհանուր պարապմունքներին
Գրական ընթերցումներ, հուշագրություններ,  նամականի՝ նվիրված Կոմիտասին, 
 Կոմիտասի «Բանաստեղծություններ» -ից   ընթերցումներ, ձայնագրություններ:
Մուշեղ Գալշոյանի «Սպասում» պատմվածքի ընթերցում, քննարկում:

Հարակից նյութեր

Դրվագ Կոմիտասի կյանքից:
Հուշեր Կոմիտասի մասին
Կոմիտասը` բանաստեղծ:
Կոմիտասը և Թումանյանը:
Կոմիտաս և Փանոս Թերլեմեզյան
Կոմիտասի ձայնը, երգերի ունկնդրում

Միանդամի ներկայացումը մեկ այլ միանդամի քառակուսու տեսքով

Առաջադրանք՝ կարդալ տեսությունը, վարժ. 41 ա, բ, գ, դ, 43, 46 ա, գ, ե,

ա) 6ab, -6ab
բ) (-3)bc, 3bc
գ) 8kcp, -8kcp
դ) p, -p

ա) aba = a²b
բ) kpppkp = k²p⁴
գ) 3abab = 3a²b²
դ) 7xxyyyyx = 7x³y⁴
ե) ababa = a³b²
զ) 3a2a3a = 18a³
է) a³a⁴ = a⁷
ը) a² a³ a⁵ = a¹⁰

ա) 11pk² • 4p³x = 44p⁴k²x
գ) 3a • (-6)a²b = -18a³b
ե) (-5)c³k • 5ck² = -25c⁴k³

Homework

B. Complete the sentences. Use the -ing form of the verbs in the box.

ride run play go talk

2. My brother doesn’t like play games.
3. My sister loves riding her bike.
4.My dad enjoys run on the beach.
5.I love talk to my friends on the phone.
6. We love go to football matches at the weekend.

b. Complete the question and short answers.
2 A: Do you studi French?
B: No, I don’t.
3 A: Do your friends listen to music?
B:Yes, they do.
4 A: Does shi go to your school?
B: Yes, she does.

Առաջադրանքներ գրքից

60. Կետերի փոխարեն գրի՛ր փակագծում տրված բառերի հականիշները:

Փարիզում անցորդներից մեկը հորդառատ անձրևի տակ ընկավ: Թրջվելուց պաշտպանվելու համար թևի տակի նկարը բարձրացրեց գլխի վրա ու վազեց: Երերուն աշխարհում դեռ ոչ ոք անձրևից այդպիսի թանկարժեք «անձրևանոցով» չէր պաշտպանվել:
Տեսնելով անցորդի գլուխը պաշտպանող նկարը`դեպքի կամավոր վկան`ոստիկանը, զարմանքից գոռաց: Նա ճանաչեց Գյուստավ Կուրբեի նշանավոր «Քնած շիկահեր կինը» կտավը: Թանգարանից հափշտակված այդ նկարի վերատպված օրինակները հենց այդ օրը բաժանվել էին ոստիկաններին: Նկարը յոթ հարյուրից ութ հարյուր դոլար էր գնահատված: Ոստիկանը մարդուն հետևեց մինչև նրա բնակարանը, որտեղ գտավ տարբեր ժամնակներում տարբեր տեղերից գողացված նկարների ամբողջ պատկերասրահ:
-Ավելի լավ էր մինչև ոսկորներս թրջվեի,- թախծոտ ասաց գողը, երբ նրան բռնեցին:

62. Տրված առածները ընդգծված բառերի հականիշների օգնությամբ լրացրո՛ւ:

Ամառվա փուշը ձմեռվա նուշը :
Բարեկամ կորցնելը հեշտ է, գտնելն է դժվար:
Դուրսը քահանա, ներսը սատանա:
Գիտունին գերի եղիր, անգետին սիրելի մի եղիր:
Գիտունի հետ քար քաշի, անգետի հետ փլավ մի կեր։
Իր աչքի գերանը չի տեսնում, ուրիշի աչքի շյուղն է տեսնում:

63. Պարզի՛ր, թե ընդգծված նույնանունները ո՞ր բառերի ձևերն են:

Ուզում էր`հրի(հրել), դուրս հանի տղային, բայց ուժը չէր պատում:
Հրի(հուր) լեզվակները մոտենում էին, իսկ հրշեջները դեռ չէին երևում:
Շամանակին Անի քաղաքում մի հզոր իշխան կար:
Ամեն ինչ որ ժամանակին անի, փորձն արդյունավետ կլինի:
Երազում էր տեսնել այդ երկիրը:
Երազում էր տեսել այդ երկիրը:

հրի – հրել
հրի – հուր
Անի – անձնանուն
անի – անել

64. Տրված նույնանուն բառերով նախադասություններ կազմի՛ր:
Օրինակ`

Բոլորին պատմում էր Մոբի Դիկի` սպիտակ կետի պատմությունը:Մի երկու կետի պատճառով ամբողջ էջը արտագրեց:Սրի, աղի, որդի, գնում է:

Նա շատ էր ուզում սրեր մատիտը։ Թշնամին մտնելով ավան բոլորին անխտիր սրի քաշեց։

Մի փոքր շեղվեցի և ճաշս աղի ստացվեց։ Երբ իմացավ այդ տխուր լուրի մասին, աղի արցունքներն իսկույն ծորացին։

Նրա որդին այնքան տաղանդավոր է, ամեն ինչ կարողանում է։
Տղան պատահաբար ոտքը դրեց որդի վրա։

Չեմ հասկանում որտեղի՞ց է նա գնում այդ իրը։
Ամեն առավոտ շուտ է արդնանում և գնում է դպրոց։

65. Տրված նույնանուն բառերով նախադասություններ կազմի՛ր:

Դող, զատիկ, համար, բազուկ։

Գործնական քերականություն

Գոյական հոմանիշներ: Բառաշարքերում առանձնացնել հոմանիշ գոյականների հինգ զույգ:

1. Ահ, ծուղակ, թախանձանք, ընչազրկություն, թովչանք, աղքատություն, թակարդ, երկյուղ, հրապուրանք, աղերսանք:

Ահ-երկյուղ, ծուղակ-թակարդ, թախանձանք-աղերսանք, ընչազրկություն-աղքատություն, թովչանք-հրապուրանք։

2. Հռչակ, առաջաբան, ավար, հարգանք, համբավ, կողոպուտ, բաղձանք, ներածություն, ակնածանք, տենչանք:

Հռչակ-համբավ, առաջաբան-ներածություն, ավար-կողոպուտ, հարգանք-ակնածանք, բաղձանք-տենչանք։

Ածական հոմանիշներ: Բառաշարքերում առանձնացնել հոմանիշ ածականների հինգ զույգ:

1. Զգոն, առաքինի, առույգ, աչալուրջ, տրտում, թանձր, թախծոտ, պարկեշտ, եռանդուն, խիտ:

Զգոն – աչալուրջ
առաքինի – պարկեշտ
առույգ – եռանդուն
տրտում – թախծոտ
թանձր – խիտ

2. Բանիմաց, թույլ, թերահավատ, հնազանդ, շողոքորթ, հեզ, լավատեղյակ, կեղծավոր, տկար, կասկածամիտ:

Բանիմաց – լավատեղյակ
թույլ – տկար
թերահավատ – կասկածամիտ
հնազանդ-հեզ
շողոքորթ – կեղծավոր։

Բայական հոմանիշներ: Բառաշարքերում առանձնացնել հոմանիշ բայերի հինգ զույգ:

1.Ապականել, ըմբոստանալ, գովել, ընդվզել, վատաբանել, պղծել, խաղաղվել, դրվատել, հանդարտվել, փնովել:

Ապականել-պղծել
ըմբոստանալ-ընդվզել
գովել-դրվատել
վատաբանել-փնովել
խաղաղվել-հանդարտվել

2. Թմրել, հավաքել, շահագործել, դժգոհել, ընդարմանալ, ժողովել, ճնշել, տրտնջալ, վառել, հրկիզել:

Թմրել – ընդարմանալ
հավաքել – ժողովել
շահագործել – ճնշել
դժգոհել – տրտնջալ
վառել – հրկիզել

Գոյական հականիշներ: Բառաշարքում առանձնացնել հականիշ գոյականների հինգ զույգ:

Խաղաղություն, կորուստ, բերկրանք, վերնահարկ, պատերազմ, ըմբոստություն, ձեռքբերում, թախիծ, ներքնահարկ, հնազանդություն:

Խաղաություն – պատերազմ
կորուստ – ձեռքբերում
բերկրանք – թախիծ
վերնահարկ – ներքնահարկ
ըմբոստություն – հնազանդություն

Ածական հականիշներ: Բառաշարքում առանձնացնել հականիշ ածականների հինգ զույգ:

Ծանրախոհ, անագի, զուսպ, կայուն, լի, պոչավոր, սանձարձակ, թեթևամիտ, անհաստատ, դատարկ:

Ծանրախոհ – թեթևամիտ
անագի – պոչավոր
զուսպ – սանձարաձակ
կայուն – անհաստատ
լի – դատարկ

Բայական հականիշներ: Բառաշարքում առանձնացնել հականիշ բայերի հինգ զույգ։

Մեկնել, հօդս ցնդել, ատել, ժամանել, փրփրել, երկրպագել, մերժել, հայտնվել, հաստատել, հանդարտվել:

մեկել – ժամանել
հօդս ցնդել – հայտնվել
ատել – երկրպագել
փրփրել – հանդարտվել
մերժել – հաստատել։

Գրել տրված բառերի նույնարմատ հականիշները:

Կուշտ – անկուշտ
անխռով – խռով
երերուն – մինուս երեսուն
երջանիկ – ապերջանիկ
ուժեղ – անուժ
տարակուսելի – անտարակուսելի
կախյալ – անկախ
աղմկոտ – անաղմուկ
արատավոր – անարատ 
զարդարուն – անզարդ
բարձրաձայն – ցածրաձայն
քաղցրահամ – դառնահամ
ընչատեր – անտեր
շնորհալի – անշնորհ
երախտագետ – ապերախտ
գիտուն – անգետ

Չափիչ սարքերի բաժանման արժեքի և չափման սխալի որոշում:

Մեխանիկական	Ջերմային	Ձայնային	Էլեկտրական	Լուսային
գունդը գլորվում է գերանը լողում է ժամացույցի ճոճանակը տատանվում է աղավնին թռչում է ամպերը շարժվում են	կապարը հալվում է ցրտում է ձյունը հալվում է ջուրը եռում է	լսվում է ամպրոպի դղրդյունը արձագանք ամպրոպ տերևները սոսափում են	փայլատակում է կայծակը էլեկտրալամպը վառվում է	աստղերն առկայծում են լույսը բացվում է

Փամփուշտի թռնելը
Այրում
Փամփուշտի հպումը

Մետաղադրամը – 2սմ
Գնդակը – 20սմ

Գնդակի տրամագիծը մեծ մետաղադրամի տրամագծից 10 անգամ։

School clubs

ex.4/c,8/b,page 15