Պատմում են, թե մի ժամանակ գազաններն ու անասունները անպոչ են եղել: Միայն գազանների արքա առյուծն է պոչ ունեցել:
Անպոչ ապրելը շատ էր դժվար: Ձմռանը դեռ մի կերպ ապրում էին, բայց հենց ամառը գալիս էր ճանճ ու մժեղից փրկություն չկար:Ինչքան էլ օգնություն էին կանչում, միևնույն է օգնող չկար:
Իմացավ այդ մասին գազանների արքան և հրամայեց,որ բոլորը գան ու իրենից պոչ ստանան: Թագավորի սուրհանդակները թռան աշխարհի չորս կողմը՝ գազաններին կանչելու: Փող փչեցին, թմբուկ զարկեցին, բոլորին արթնացրին: Բոլորին ասեցին, բացի արջից: Շատ փնտրեցին, վերջապես նրան գտան որջում քնած: Հրմշտելով արթնացրեցին և հրամայեցին, որ շտապ գնա ու պոչ ստանա: բայց արջը չէր շտապում, իրեն համար հանգիստ քայլում էր: Չորս կողմն էր նայում, մեղր էր փնտրում: Ահա ծառի վրա մի փչակ տեսավ,- Մինչև թագավորին հասնեմ, պետք է ուժ հավաքեմ: Բարձրացավ ծառը, մեջը լիքը մեղր էր: Ուրախությունից մռթմռթալով սկսեց թաթերով մեղր հանել ու ագահ-ագահ ուտել: Կերավ կշտացավ, տեսավ մեղրի մեջ կորել է,- Ես տեսքով ոնց երևամ արքային,: Մտավ գետը, լողացավ ու պառկեց քնեց:
Այդ ընթացքում գաղանները հավաքվում էին արքայի մոտ: Առաջինը վազեց եկավ աղվեսը: Տեսավ տարբեր պոչեր, գլուխ տվեց արքային ու ասաց.
-Պայծառափայլ արքադ իմ, առաջինը ես արձագանքեցի քո հրամանին, թույլ տուր ինձ ընտրել իմ ուզած պոչը:
Է՜, առյուծի համար մեկ էր ինչ պոչ կտաչ աղվեսին:
-Լավ, ընտրիր որն ուզում ես:
Խորամանկ աղվեսը ընտրեց ամենագեղեցիկ ու երկար պոչը:
Աղվեսից հետո եկավ սկյուռը, նա էլ իր համար ընտրեց գեղեցիկ պոչ, հետո կզաքիսը, փորսուղը և մյուս կենդանիները: Վերջինը վազեց եկավ նապաստակը:
-Ուր էիր, միայն մի պստլիկ պոչ է մնացել,-ասաց առյուծը:
-Ինձ դա էլ է հերիք
Բոլորին պոչ բաժանելուց հետո արքան գնաց քնելու:
Արդեն օրը մթնում էր, նոր միայն արջը քնից արթնացավ ու հիշեց, որ արքայի մոտ պետք է շտապեր: Հասավ պալատ, բայց ոչ պոչ էր մնացել, ոչ էլ որևէ գազան:
Չարացած ետ դարձավ դեպի իր անտառը: Մեկ էլճամփին տեսավ փորսուղին նստած իր պոչով հիանալիս:
-Լսիր, փորսուղ, պոչն ինչիդ է պետք, տուր ինձ:
-Ինչ ես ասում արջ ախպեր, ինչպես կարող եմ այս սիրուն պոչը քեզ տալ,-ասաց փորսուղը:
-Խաթրով չտաս, զոռով կվերցնեմ,- ասաց արջը թաթը դրեց փորսուղի վրա:
Չե՜մ տա,- ճչաց նա ու փախավ:
Արջի թաթի տակ մի կտոր փորսուղի պոչից մնաց, պոչը կպցրեց իրեն ու գնաց մնացած մեղրը ուտելու:
Իսկ փորսուղը հանգիստ չուներ, իրեն թվում էր, թե արջը ուր որ էկգա ու իր պոչը կտանի: Ու գետնի մեջ մի մեծ բույն փորեց ու այնտեղ էլ ապրեց: Վերքը լավացավ, բայց տեղը մի բիծ մնաց: Մի օր աղվեսը կողքով անցնում էր, տեսավ փորսուղին ու հարցրեց,
-Ինչ է վերևում նեղվածք է?
-Հա, քույրիկ աղվես, նեղվածք է, թե կեր փնտրելը չլիներ, գիշերն էլ դուրս չէի գա: Ու պատմեց, թե ինչ էր պատահել: Աղվեսը մտածեց, որ իր պոչը ավելի գեղեցիկ է, քան փորսուղինը, ու վախից գնաց տեղ փնտրելու: Վերջը գետնի վրա մի որջ փորեց ու մտավ այնտեղ:
Այդ օրվանից փորսուղն ու աղվեսը սկսեցին ապրել գետնաորջի մեջ:
————————————————————————————-
It is said that at one time beasts and animals were tailless. Only the lion king of beasts had a tail.
It was very hard to live without a tail. In the winter they still lived somehow, but as soon as the summer came the fly and there was no escape from the mosquito. How much they called for help, there was no helper.
When the king of the beasts heard of it, he commanded that all will come and get a tail from him. King’s messengers flew around the world to call beasts. They blew money, beat drums, woke everyone up. They told everyone, except the bear. They searched a lot and finally found him sleeping in the cave. They woke him up and commanded him to go speedily and get a tail. But the bear was not in a hurry, he was walking quietly. He looked around, looking for honey. He saw blow in the three, – I have to gather strength before I reach the king. He climb the tree, inside were full of honey. Murmuring with joy, he began to take out honey with his paws and eat greedily. He ate and was satisfied, he saw that he was lost in the honey, – How do I look like a king? He went into the river, swam and lay down to sleep.
During this time the Gagans gathered near the king. The fox came first. He saw different tails, bowed to the king and said:
– Your brilliant king, I was the first to respond to your command, let me choose the tail I want.
Eh, it did not matter to the lion what tail the fox would give.
– Well, choose the one you want.
Tricky fox choose the most beautiful and long tail.
After the fox came the squirrel, he chose a beautiful tail for himself, then the mink, the badger and the other animals. The last one ran and the rabbit came
– Where are you, only one tinny tail left, – said the lion
– That is enough for me
After giving tail to everyone the king went to sleep.
It was getting dark, the bear woke up and remembered, that he must speedily go. He reached the palace, but there was no tail left, no any beast.
Angrily returned to his forest. One day he saw badger sitting on the road, admiring his tail․
– Listen, badger, you don’t need tail, give me.
– What are you asking bear brother, How can I give you this beautiful tail?, – said badger.
If you do not give it kind, I will take it by force, – said the bear, putting his paw on the badger.
I will not give it, he shouted and ran away.
A piece of the tail was left under the bears paw, the tail stuck to him and he went to eat the rest of the honey.
And the badger was not calm, it seemed to him that the bear would come somewhere and take its tail. And he dug a big nest in the ground and lived there. The wound healed, but a scar remained. One day the fox was passing by, saw the badger and asked.
– What in top is a bottleneck?
– Yes, sister fox, a bottleneck, if it weren’t for looking for food, I wouldn’t go out at night. And he told what had happened. The fox thought his tail was prettier than his tail, and out of fear went to look for a place. Finally, he dug a hole in the ground and entered.
From that day on, the fox and the fox began to live in the underground.
Եվա Սմբատյան 